Toepassingskaart 10: Uitvoeren handelingsplan rekenen

Signaleren
Aan de hand van een gesprek met mijn mentor Angelina van Hagen ,groep 4 CBS De Vijverhof, besluit ik een handelingsplan op te stellen en uit te voeren voor N. Zij is een leerling die over de hele lijn zwak scoort. Omdat het de bedoeling is om een handelingsplan voor rekenen op te stellen ben ik gaan kijken naar de resultaten van de methodetoetsen van N. Na het analyseren van deze resultaten valt het op dat de leerling over het algemeen op de meeste onderdelen vrij sterk scoort. Het enige onderdeel waar N. heel zwak op scoort is op de tafelsommen. Hier wil ik mee aan het werk gaan.

Na deze signalering ben ik N. gaan observeren. Wat opviel tijdens het rekenen is dat N. hard werkt als zij iets begrijpt, maar als zij aankomt bij een onderdeel dat zij niet begrijpt zij volledig stilvalt. Tijdens het rekenen, aangekomen bij de keersommen, steekt zij haar vinger op en vraagt mij: ‘Juf, mag ik bij de tafels mijn tafelblad gebruiken?’. Hierop antwoord ik: ‘Probeer het eerst eens zonder tafelblad.’ Ik blijf N. observeren en zie dat zij een rekenrekje pakt om de keersommen uit te rekenen. Bij het nakijken valt op dat zij er erg lang over gedaan heeft en veel fouten heeft gemaakt.

Diagnostiseren

Diagnostisch gesprek
Voor het diagnostisch gesprek wat ik met N. heb gevoerd heb ik twee rijtjes met vijf keersommen voor haar opgeschreven. Ik heb haar gevraagd om bij iedere som precies uit te leggen hoe ze tot het antwoordt van de keersom komt. Ik vertelde dat het niet belangrijk was of het antwoordt goed was, maar hoe ze tot het antwoordt kwam.

Het eerste rijtje:
9 x 10 = Deze som wist N. uit haar hoofd.
7 x 9 = N. ging deze som op haar vingers tellen, zij heeft een telfout gemaakt.
4 x 8 = N. ging deze som op haar vingers tellen, zij heeft een telfout gemaakt.
7 x 7 = N wist dit antwoordt uit haar hoofd, het was echter toch verkeerd.
8 x 6 = N. ging deze som op haar vingers tellen, zij deed eerst 5 x 8 = 40 en dan + 8

Het tweede rijtje:
3 x 5 = N. ging deze som op haar vingers tellen.
8 x 4 = ‘Hey! Deze som heb ik net ook al gedaan!’ Zij schrijft het verkeerde antwoordt over.
2 x 3 = Deze som wist N. uit haar hoofd.
7 x 2 = N. ging deze som op haar vingers tellen, zij heeft een telfout gemaakt.
0 x 1 = N. wist dit antwoordt uit haar hoofd, het was echter toch verkeerd.



Definitieve diagnose
Het kind kan redelijk goed rekenen. Het tempo is alleen wat laag. Het kind heeft de tafels echter nog niet geautomatiseerd. Het kind weet sommige tafelsommen wel uit haar hoofd, andere sommen telt zij op haar vingers. Er wordt een handelingsplan opgesteld om het kind te helpen met het automatiseren en memoriseren van de tafelsommen.

Handelingsplan  nr. 1

Datum            : 10-04-2012                             Naam             : N. Geb. datum    : 2004 Leeftijd          : 8delijke persoon:en we eraane wel een afnamemoment moet kiezen en dat werkt niet in de procedure bij ind. Groep             : 4

Datum onderzoek               : 10-04-2012 Soort onderzoek                  : Rekenen Didactische leeftijd             : 8 Verantwoordelijke persoon : A. van Hagen Actiepersoon                        : Tamara van Delft

Beginsituatie:	N. is redelijk sterk in rekenen. Zij heeft wel iets meer tijd nodig om nieuwe rekenopgaven te begrijpen. Hier krijgt zij extra instructie voor. Zij heeft voornamelijk moeite met het automatiseren van de tafels. Hier krijgt zij nog geen extra begeleiding bij.
Leerdoel:	De tafels van vermenigvuldiging van 0 t/m 10.
Werkwijze: Middelen Materialen:	- N. zit in de gele instructiegroep en krijgt hierbij instructie op het niveau van materialen en modellen. - Naast deze instructie ga ik N. 1x per week een individuele instructie en oefening aanbieden op het gebied van de tafels van vermenigvuldiging van 0 t/m 10. Iedere week toets ik een tafel bij N. ·         - N. gaat regelmatig extra oefenen met de tafelsommen op de computer, maar ook op speelse wijze, zoals met het 24-game of Rekenpoker, waarin optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen geïntegreerd zijn. - Rekenmethode, tafelschrift, tafelblad, tafeltoets, computer, materialen en modellen voor bij de instructie.
Organisatie:	Thuis oefent N. iedere week een tafel. Deze wordt iedere dinsdag bij haar getoetst. N. krijgt één keer per week individuele op niveau van materiaal en model.
Tijdpad:	23 april 2012 tot 3 juli 2012
Evaluatie:	De instructie in de gele instructiegroep slaat aan en zorgt ervoor dat N. de toets voldoende kan maken. De extra instructie op het gebied van tafels zorgt ervoor dat N. de tafels gaat automatiseren.

Remediering
Voorbereidingsformulier les 1
Naam:             Tamara van Delft
Datum:            23-04-12
Les:                 Rekenen

Doelen van de onderwijsactiviteit:
De tafels van vermenigvuldiging van 0 t/m 3.

Beginsituatie:
N. heeft de tafels 0 t/m 3 de afgelopen weken al geoefend en daar een toets van gemaakt.

Opbouw onderwijsactiviteit:
Inleiding:
Ik oefen samen met N. en de rest van de klas de tafels van 0 t/m 3 door middel van binnenkring buitenkring.
10 minuten

Kern: De leerlingen gaan zelfstandig aan het werk met de sommen die zij opgekregen hebben. Samen met N. oefen ik de tafels 0 t/m 3 door middel van tabelsommen. Tabelsommen vormen effectief oefenmateriaal omdat binnen de tabel de getallenrelaties automatisch benadrukt worden

x	0	1	2	3
2
5
10

30 minuten

Slot: De leerlingen kijken zelf hun rekenen na. Met N. bespreek ik de tabelsommen.
5 minuten

Evaluatie:
Ik merkte dat N. de tafels erg goed in haar hoofd had zitten. Zij wist bijna alles direct uit haar hoofd. Soms ging ze toch nog wel tellen. Blijven oefenen is de sleutel tot de oplossing van dit probleem. Het handelingsplan hoeft niet bijgesteld te worden.

Voorbereidingsformulier les 2
Naam:             Tamara van Delft
Datum:            07-05-12
Les:                 Rekenen

Doelen van de onderwijsactiviteit:
De tafels van vermenigvuldiging van 0 t/m 4.

Beginsituatie:
N. heeft de tafels 0 t/m 4 de afgelopen weken al geoefend en daar een toets van gemaakt.

Opbouw onderwijsactiviteit:
Inleiding:
Ik oefen samen met N. en de rest van de klas de tafels van 0 t/m 4 door middel van beurtgooi.
10 minuten

Kern: Samen met N. oefen ik de tafels 0 t/m 4 door middel van kleefsommen. Ik ga met N. na welke tafelsom zij direct weet, bijvoorbeeld: 10 × 5 = 50. Welke tafelsommen 'kleven' aan deze keersom ? Deze weet je dan ook direct. Ik ga nu samen met N. koppels maken, bijvoorbeeld:

·         5 × 4 = 20

·         6 × 4 = 24

·         4 × 4 = 16

Ik bespreek waarom dit kleefsommen zijn en dat je deze sommen gemakkelijk kunt oplossen. Je gaat immers uit van een keersom die je al weet en de andere twee keersommen weet je dan ook meteen. Ik laat N. de kleefsommen op papier schrijven. Zij gaat hierbij steeds uit van een keersom die zij al weet. Zij knipt de sommen uit. Ik help N. met het overhoren van de losse kleefsommen.
30 minuten

Slot: De leerlingen kijken zelf hun rekenen na. Met N. bespreek ik de kleefsommen
5 minuten

Evaluatie:
Ik merkte dat N. de tafels goed beheerst. Het opschrijven van de kleefsommen ging goed. Bij het overhoren zie ik dat zij geen steun meer heeft aan de sommen eromheen. Dit is dan wel even lastiger. Het duurt dan iets langer voordat zij antwoordt geeft. Zij telt echter niet meer op haar handen. Het handelingsplan hoeft niet bijgesteld te worden.

Voorbereidingsformulier les 3
Naam:             Tamara van Delft
Datum:            14-05-12
Les:                 Rekenen

Doelen van de onderwijsactiviteit:
De tafels van vermenigvuldiging van 0 t/m 5.

Beginsituatie:
N. heeft de tafels 0 t/m 5 de afgelopen weken al geoefend en daar een toets van gemaakt.

Opbouw onderwijsactiviteit:
Inleiding:
Ik oefen samen met N. en de rest van de klas de tafels van 0 t/m 5 door middel van tafel memorie.
10 minuten

Kern: De leerlingen gaan zelfstandig aan het werk met de sommen die zij opgekregen hebben. Samen met N. oefen ik de tafels 0 t/m 5 door middel van het omdraaien van de tafels. De som 3 x 5 is hetzelfde als 5 x 3. Dit doe ik door middel van materialen en modellen.
30 minuten

Slot: De leerlingen kijken zelf hun rekenen na. Met N. bespreek ik het omdraaien van de tafels.
5 minuten

Evaluatie:
Ik merkte dat N. deze strategie echt begon te begrijpen en hem ook ging begrijpen voor het oplossen van sommen die haar erg moeilijk lijken. Zij kwam er achter dat als ze deze som omdraaide hij vaak een stuk makkelijker werd. Het handelingsplan hoeft niet bijgesteld te worden.

Voorbereidingsformulier les 4
Naam:             Tamara van Delft
Datum:            21-05-12
Les:                 Rekenen

Doelen van de onderwijsactiviteit:
De tafels van vermenigvuldiging van 0 t/m 6.

Beginsituatie:
N. heeft de tafels 0 t/m 6 de afgelopen weken al geoefend en daar een toets van gemaakt.

Opbouw onderwijsactiviteit:
Inleiding:
Ik oefen samen met N. en de rest van de klas de tafels van 0 t/m 6 door middel van tafel bingo.
10 minuten

Kern: De leerlingen gaan zelfstandig aan het werk met de sommen die zij opgekregen hebben. Samen met N. oefen ik de tafels 0 t/m 6 door middel van tabelsommen.
30 minuten

Slot: De leerlingen kijken zelf hun rekenen na. Met N. bespreek ik de tabelsommen.
5 minuten

Evaluatie:
Ik merkte dat N. de tabellen vrij vlot kon invullen. Zij maakt gebruik van de strategieën die ik haar geleerd heb. Het handelingsplan hoeft niet bijgesteld te worden.

Reflectie
Voor deze reflectie voer ik met N. een tafeltoets uit. Deze toets gaat over de tafels 0 t/m 6. Zij maakt deze toets erg goed. Zij heeft wel een aantal fouten maar zij is aanzienlijk vooruit gegaan. De gestelde doelen van de 4 lesjes zijn bereikt. Voor het doel van het handelingsplan moet er nog een aantal weken doorgewerkt worden. Dit ga ik voortzetten. Het kind functioneert op het rode niveau (gemiddeld niveau).

Het advies dat ik mijn mentor zou willen geven is om door te geven aan de leerkracht van groep 5 om goed te blijven oefenen en herhalen met de tafels. Deze moeten geautomatiseerd zijn bij de leerlingen. Omdat ik tot het eind van het jaar N. blijf helpen met het oefenen van de tafels hoeft mijn eigen mentor zich hier niet verder druk om te maken.

De waardevolle leerervaringen die ik heb opgedaan door deze activiteiten is voornamelijk het besef dat ik het verschil kan maken bij een kind. Er is duidelijk te merken dat door middel van een plan en de uitvoering hiervan ik een kind echt kan helpen vooruit te gaan. Dit verrijkt mijn eigen vakmanschap. Ook heb ik mij verdiept in de strategieën om de tafels aan te leren. Dit zal ik in mijn eigen carrière ook zeker gaan gebruiken.

Toepassingskaart 9: Rekenbeleid op schoolniveau

Visie op rekenonderwijs

Effectief automatiseren bij rekenen

Vanaf groep drie speelt automatiseren een belangrijke rol op onze school. Vier keer per week begint de rekenles met vijf minuten automatiseren. Elke twee weken wordt er een tempotoets afgenomen waarbij het automatiseringsniveau van de kinderen in kaart wordt gebracht. Wij vinden het belang van automatiseren erg groot omdat automatiseren tot de basisvaardigheden van kinderen behoort en noodzakelijk is voor verdere ontwikkeling in hogere groepen.

Hoe gaan wij hier mee om?

- De school heeft verschillende werkboekjes met automatiseringssommen voor elke groep en niveau beschikbaar. De leerkracht is vrij om zelf werkbladen te ontwikkelen of het digibord in te zetten. De sommen zijn gemakkelijk aan te passen aan het niveau van het kind. De automatiseringsoefeningen zijn niet methodegebonden.

- Elke rekenles (met uitzondering van de praktijkdag) begint met vijf minuten automatiseren. Dit doen de kinderen in hun eigen klas en zelfstandig.

- Ons doel is het bereiken van een goede basisontwikkeling bij de kinderen wat betreft automatiseren, zodat zij zich gemakkelijker kunnen ontwikkelen op andere vlakken. Een goede ontwikkeling van automatiseren is noodzakelijk om andere rekenvaardigheden te beheersen.

De leerkracht als sleutelfiguur

De leerkracht heeft een begeleidende, inspirerende en stimulerende rol. De leerkracht past zijn rekenonderwijs aan naar de leerlingen. Hij begeleidt de leerlingen bij de activiteiten die de kinderen ondernemen, hij inspireert door een positieve en enthousiaste houding voor de klas te hebben en stimuleert de kinderen door ze uitdagende rekenopgaven op niveau aan te bieden. De leerkracht zorgt voor rekenonderwijs waaraan alle kinderen actief kunnen deelnemen.

Hoe gaan wij hier mee om?

- Van de leerkracht wordt verwacht elke dag met een enthousiaste houding de kinderen onderwijs te bieden. De kinderen zullen dit enthousiasme overnemen en geïnspireerd raken. De leerkracht gebruikt verscheidene werkvormen in zijn lessen om de kinderen te stimuleren een actieve houding aan te nemen. Ook verwachten wij van de leerkrachten dat zij interactieve lessen samenstellen waarbij de kinderen veel actief deelnemen aan de les. De praktijkdag geeft hier een goede gelegenheid voor.

- De leerkracht ondersteunt de kinderen individueel waar hij dat nodig acht. Voor zowel extra begeleiding als extra uitdaging voor de kinderen zijn de leerkrachten actief in het begeleiden van de kinderen. Op deze manier blijven de kinderen gemotiveerd en hebben de leerkrachten een duidelijk beeld van het niveau en de behoeften van de kinderen.

Structuur en organisatie

Wij vinden het belangrijk om de kinderen een structuur aan te bieden op school. Dit creëert rust bij zowel de kinderen als de leerkracht. Deze structuur ziet u onder andere terug in het werken met een vast rekenrooster. Vanaf groep drie wordt er elke dag 60 minuten rekenonderwijs aangeboden. Elke woensdag is ingericht als praktijkdag, waarbij de kinderen de ruimte krijgen om het belang van  rekenen te ervaren. De andere dagen wordt er gewerkt vanuit de nieuwe methode ‘Wereld in getallen’. De opbouw van deze methode is overzichtelijk voor zowel de leerkracht als de kinderen en de opbouw van weken en lessen is in elk hoofdstuk hetzelfde.

Hoe gaan wij hier mee om?

- Door te werken met een methode willen wij rust en structuur creëren bij de kinderen. Zij weten waar zij aan toe zijn. Ook wordt elke rekenles gestart met automatiseringsoefeningen.

- Wij werken met een vast rooster die elke week hetzelfde is. Elke woensdag zal ingezet worden als praktijkdag, waarbij de kinderen opdrachten gaan uitvoeren en ervaren. Deze dag wordt er niet uit de methode gewerkt.

- De leerkracht zorgt ervoor dat alle benodigdheden van de dag klaarliggen. Wij vinden het belangrijk dat onze leerkrachten goed voorbereid zijn voordat zij de les beginnen en hun klassenmanagement op orde hebben.

Kinderen krijgen veel ruimte om zich te ontwikkelen

Als school hechten wij belang aan de inzet van meervoudige intelligentie en praktijkgericht onderwijs. Uit onderzoek is gebleken dat kinderen aanzienlijk beter presteren als ze onderwijs aangeboden krijgen waarbij zij op hun eigen wijze tot ontwikkeling kunnen komen.

Praktijkgericht onderwijs bieden wij een keer per week aan door middel van een praktijkdag waarbij de kinderen  uit de schoolbanken komen om het rekenen te beleven.

Iedere leerkracht op onze school biedt elke dag een werkvorm aan waarbij wordt ingespeeld op de meervoudige intelligenties van de kinderen. Wij zijn ervan overtuigd dat kinderen beter leren als zij de leerstof op verscheidene manieren aangeboden krijgen. 

Hoe gaan wij hier mee om?

- Elke leerkracht biedt iedere dag een activiteit of werkvorm aan die rekening houdt met een of meerdere verschillende intelligenties. De leerkracht wisselt af in het aanbod van verschillende intelligenties. Op deze manier krijgen de kinderen de kans om uit te blinken in waar ze goed in zijn. Ook wordt de kennis van oplossingsstrategieën vergroot.

- De methodelessen vinden plaats in het klaslokaal. De praktijkdag kan plaatsvinden in het klaslokaal, maar kan ook buiten de klas of buiten de school plaatsvinden. Dit is afhankelijk van de activiteit die de leerkracht heeft voorbereidt.

- Door de afwisseling in aanbod willen wij het beste uit de kinderen halen. Ieder kind kan op eigen niveau en talent aan het werk. De docent weet hoe de kinderen werken en kan hen goede begeleiding bieden. De kinderen krijgen de lesstof aangeboden op maat.

Methode

Groep 1 t/m 2

Schatkist

Wij werken op school met de methode Schatkist. Schatkist is het meest gebruikte pakket voor kleuters. Schatkist is compleet, veelzijdig en doordacht opgebouwd. De methode werkt doelgericht aan de brede ontwikkeling van kleuters. Van motoriek tot creativiteit, van taal tot sociaal-emotionele ontwikkelen en van wereldoriëntatie tot rekenen. Schatkist werkt met thema’s. Er worden actuele thema’s gezocht en deze thema’s zijn weer onder te verdelen in alle intelligenties.

Groep 3 t/m 8

de Wereld in getallen

Wij werken op school met de nieuwe rekenmethode van de Wereld in getallen. Niet ieder kind leert even gemakkelijk en snel. De Wereld in getallen houdt hier rekening mee. Eerst krijgen alle kinderen centrale instructie met behulp van het lesboek. Daarnaast is er voor de zwakkere rekenaars in elke les een verlengde instructie uitgewerkt. Vervolgens oefent ieder kind zelfstandig in de weektaak op zijn of haar niveau. In de weektaak staan oefeningen op drie niveaus: minimum, basis en plusniveau. Kinderen kunnen gemakkelijk schuiven tussen de verschillende niveaus. De methode biedt ook ruimte voor een praktijkdag, wat aansluit op onze visie.

Kenmerken van de methode

1.      Vernieuwing op basis van gebruikservaringen

2.      Zorgvuldige opbouw van de leerlijnen

3.      Praktische differentiatie

4.      Eenvoudig in het gebruik

5.      Eigentijdse thema’s

6.      Nieuwe inzichten

Protocol voor kinderen met dyscalculie

De rekenwiskundige ontwikkeling van kinderen valt in de klassensituatie ‘ af te lezen’ aan de rekenwiskundige activiteiten van de kinderen. Als leerkracht is het van belang om het denken en handelen van leerlingen te analyseren en interpreteren. Wanneer er een ernstig probleen in de wiskundige ontwikkeling van een kind wordt geconstateerd werken we met het Protocol Ernstige RekenWiskunde-problemen en Dyscalculie (ERWD) gewerkt. Het protocol biedt twee modellen als handvat: het handelingsmodel en het drieslagmodel. Deze modellen vormen de basis voor het volgen, observeren, analyseren en interpreteren van de rekenwiskundige ontwikkeling van leerlingen. Ze bieden aanknopingspunten om te bepalen wanneer en hoe problemen in de ontwikkeling van kinderen ontstaan. Op basis van de analyses en interpretaties kan de leraar het rekenwiskunde-onderwijs beter afstemmen op de ontwikkeling en de onderwijsbehoeften van kinderen.

Het is belangrijk dat zowel de minder sterke als de sterke kanten van het kind goed in beeld worden gebracht. Het is belangrijk dat hierbij goed gekeken wordt naar meervoudige intelligentie, in welke intelligentie(s) blinkt het kind uit? Aan de hand van de verzamelde gegevens stelt de docent een handelingsplan op. Hierin wordt duidelijk genoteerd welke intelligenties het kind sterk in is en hoe de docent hierop gaat inspelen. Ook worden er doelen opgesteld door de leerkracht. Na een periode van zes weken komt er een reflectiemoment voor de leerkracht waarin hij reflecteert of de doelen die gesteld zijn ook behaald zijn.

Reken- en wiskundige opbrengsten

Doelen van de school

Het maakt niet uit hoe een kind zijn of haar koers vaart, als het maar uiteindelijk op de bestemming aankomt. Het is dan ook geen drama als een leerling de einddoelen van zijn leerjaar niet weet te behalen. Het is echter wel de opzet dat er in de volgende groep aan deze doelen gewerkt wordt indien een kind de doelen niet heeft behaalt. Het streven is dat alle leerlingen uiteindelijk de einddoelen van het basisonderwijs rekenen beheersen.

Resultaten van de school

Het resultaat van de Leidse Schipper is dat alle leerlingen minimaal het fundamentele rekenniveau beheerst. Ook wordt er gestreefd om bij de leerlingen het streefniveau te behalen.

Kerndoelen & Referentieniveau’s

Wij als school voldoen aan de kerndoelen van Tule SLO. Dit zijn de vastgestelde doelen voor rekenen in Nederland.

Voor rekenen beschrijft het referentieniveau wat leerlingen in de verschillende fasen van het onderwijs moeten kennen en kunnen. In ons onderwijs wordt er onderscheid gemaakt tussen een fundamenteel niveau en een streefniveau. Het fundamentele niveau richt zich op basale kennis en inzichten en op een toepassingsgerichte benadering van rekenen. Het streefniveau bereidt de leerlingen al voor op de meer abstracte wiskunde. Om de referentieniveau’s te behalen worden de referentieniveaus vertaald naar instrumenten die school en zijn leerkrachten gebruiken, zoals: tussendoelen en leerlijnen, leerlingvolgsystemen, methoden en methodetoetsen en Cito-toetsen.  

Effectief automatiseren bij rekenen

Onderbouw:

Het doel van automatiseren is om vlot het antwoord te kunnen geven op een som met behulp van, door de leerling al bekende, rekenfeiten en handige strategieën. De leerlingen voeren een oplossingsstrategie uit die zonder nadenken uitgevoerd kan worden (is routinematig en geautomatiseerd) en die rechtstreeks naar de oplossing leidt.

Voorbeeldactiviteit:

Groep 3

Vaardigheid Doel

X Tellen en getalbegrip

X Automatiseren

Activiteit

Op de getallenlijn:

• Getallen door elkaar hangen

• Getallen weghalen

• Flitsend beurten geven ‘wat komt voor/na’

• Flitsend dubbelen

• Sprongen van 2/5/4

• Oneven/even opdreunen

Materialen:

Getallenlijn

Middenbouw:

Voorbeeldactiviteit:

Groep 5

Vaardigheid Doel

Aftrekken over het tiental t/m 20

Memoriseren

Activiteit:

De kinderen krijgen 2 minuten de tijd om elkaar zoveel mogelijk – sommen

te vragen waarbij het 1e getal niet groter is dan 20 (met antwoorden)

Bovenbouw:

Voorbeeldactiviteit:

Groep 8

Vaardigheid Doel

Optellen over het tiental t/m 20

Aftrekken over het tiental t/m 20

Vermenigvuldigen

Delen

Optellen t/m 100

Aftrekken t/m 100

Breuken

Procenten

Decimalen

Meten/wegen

Tijd

Automatiseren

Memoriseren

Activiteit:

Sommen oplossen met de bom (kookwekkers)

De leerlingen bedenken een som en geven de bom door.

Degene met de bom moet antwoord geven en weer een nieuwe som

bedenken.

De leerkracht als sleutelfiguur

Een goede ontwikkeling van het kind is het uitgangspunt. Ons team van leerkrachten zorgt voor een prettige speelomgeving bij jonge kinderen en een prettige leeromgeving bij de oudere kinderen. Dit gebeurt door middel van de juiste activiteiten passend bij de leeftijdsgroep. Om dit te kunnen bereiken observeert de leerkracht de leerlingen regelmatig. Aan de hand van deze bevindingen kiest de leerkracht een goede aanpak die past bij het kind. Hier kan uitkomen dat de leerkracht het best een leerling kan leiden. Dit gebeurt door middel van voordoen, helpen en samen doen. Maar het kan zijn dat een leerling meer baat heeft bij begeleiden. Dit houdt in dat de leerling op gang geholpen wordt, suggesties krijgt, samen met de leerkracht een plan maakt of helpt met organiseren van een speel- of leeractiviteit. De leerkracht als sleutelfiguur zorgt er ook voor dat een leerling geïnspireerd wordt in zijn activiteiten. Dit doet hij doormiddel van boeiende en afwisselende werkvormen en activiteiten. Ook biedt de leerkracht de leerling structuur door een vast rooster.

Onderbouw:

Bij de onderbouw is het spelmotief aangrijpingspunt voor het handelen van de leerkracht.

Middenbouw:

Bij de middenbouw is het spel- en leermotief aangrijpingspunt voor het handelen van de leerkracht.

Bovenbouw:

Bij de middenbouw leermotief aangrijpingspunt voor het handelen van de leerkracht.

Structuur en organisatie

Binnen de school wordt gewerkt met een vast en zichtbaar rooster voor alle leerlingen. De leerlingen krijgen iedere week een weekrooster waarop staat wat er wordt gedaan en ook staat het rooster op het whiteboard. De dagindeling wordt aan het begin van de ochtend besproken door de leerkracht en leerlingen. Het rekenonderwijs staat op vaste tijdstippen in het rooster. De methode de Wereld in getallen heeft een vaste opbouw van blokken, weken en lessen. Elk rekenonderwerp wordt op een vaste dag in de week behandeld en elke rekenles wordt gestart met een automatiseringsopdracht.

Onderbouw:

Aan het begin van de ochtend wordt het lesprogramma besproken aan de hand van de pictogrammen die bij het bord hangen.

Pictogram rekenen

Er zijn vaste moment in het rooster waarop de leerkracht een lesje rekenen geeft, maar er zijn ook alledaagse situaties waarin de kinderen op een speelse manier aan het rekenen zijn.

Middenbouw en bovenbouw:

Om de leerlingen de structuur van de dag te laten zien staat het rooster op het smartboard als het bord niet nodig is voor een les. Ook krijgen de leerlingen een weekrooster uitgedeeld per niveaugroep waar op staat wanneer de leerling wat moet maken.

We werken op school met kleurgroepen. We spreken van vier kleurgroepen: blauw +, blauw, rood en geel. Aan het begin van de week krijgen de kinderen de nieuwe weektaak op eigen niveau aangereikt. De blauw+ groep zijn de sterke en snelle rekenaars, de blauwe groep zijn ook relatief sterke rekenaars, rood en geel zijn over het algemeen de kinderen die wat meer moeite ervaren tijdens het rekenen.

Kinderen krijgen veel ruimte om zich te ontwikkelen

Meervoudige intelligentie

Onderbouw:

Er worden verschillende werkvormen ingezet met betrekking tot meervoudige intelligenties, zoals de werkvorm koppen bij elkaar waarbij de kinderen overleggen met elkaar en samen tot een oplossing komen van een probleem.

Voorbeeld activiteiten:

Slippers maken

De kinderen trekken hun zomerschoen om op papier, ze knippen de omtrek uit, schrijven hun naam erop. Dan maken ze er een slipper van. Als ze dat gedaan hebben maken ze een ordening naar schoengrootte.

Limonade maken in tweetallen

De kinderen vergelijken verschillende verhoudingen water en siroop met elkaar. Als ze het ‘recept' voor de lekkerste limonade hebben gevonden, tekenen ze dat in op het werkblad. Ze geven hierbij de verhouding water - limonade aan. Begrippen: Veel-weinig, vol-leeg komen aan de orde.

Levende grafiek

Welke maand jarig, van groot naar klein etc.

Middenbouw:

Opdracht: muziekknap

De kinderen maken een lied of rap over klokken. De kinderen mogen op een bestaand liedje een nieuwe tekst maken. Een aantal kinderen kunnen hun lied/rap laten horen op het open podium!

Bovenbouw:

Praktijkgericht onderwijs

Onderbouw

Opdracht: bouw een kasteel, haven, vliegveld etc. met de blokken.

Je stelt eisen aan het bouwwerk van een kind. Jonge kinderen zien dit soort opdrachten niet als leren, maar als spelen en zullen het vaak leuk vinden om dit soort opdrachten uit te voeren. Competentiegevoel van de leerling wordt vergroot doordat de kinderen een succeservaring hebben.

Middenbouw

Opdracht: koken

Een rekenles kan ook leuk of lekker zijn. De kinderen gaan verschillende soorten cake bakken. De kinderen moeten hierbij wegen, tellen en meten. Ook komen sociale vaardigheden en taalbegrip aan bod. De kinderen moeten met elkaar communiceren en een recept aflezen.

Bovenbouw

Opdracht: nieuwe vloerbedekking

Vertel de kinderen dat er nieuwe vloerbedekking komt in de school. Je geeft de prijs van 1 vierkante meter. De kinderen moeten uitrekenen hoeveel het ongeveer zal kosten om de school opnieuw te laten bekleden. Verdeel de groep in verschillende groepjes en hou hierbij rekening met verschillende niveaus.

Zorg

Wordt er in de klas een leerling met een rekenprobleem of achterstand geconstateerd dan bekijkt de leerkracht dit probleem en zoekt uit wat de oorzaak van het probleem is d.m.v. observaties. Deze bevindingen worden besproken met de IB-er. Er wordt gepaste hulp voor een leerling gezocht. Dit kan door middel van extra (individuele) instructie van de klassenassistent. Ook kan het zo zijn dat er meer hulp nodig is voor een leerling. Dan wordt de RT-er ingeschakeld.

RT-er

Hulp bij rekenen kan zijn in de vorm van pré-teaching. De leerstof die wordt behandeld in de praktijk, wordt daarna nog eens op school aan de orde gesteld. Voor veel kinderen vergroot dit het begrip. Een essentieel punt van de pré-teaching op onze school is de goede samenwerking tussen de RT-er en de leerkracht. Het doel van deze vorm van hulp is het voorkomen van achterstanden.

Een andere vorm van hulp bij rekenen is re-teaching. Dit is het herhalen en opnieuw uitleggen van reeds eerder aangeboden leerstof. Hierbij wordt er op diverse manieren extra ondersteuning geboden. Re-teaching is waardevol, omdat veel leerlingen de inhoud van een les niet in één keer oppikken. Het doel van deze vorm van hulp is het inhalen en voorkomen van (grotere) achterstanden. 

Er kunnen natuurlijk ook rekenstoornissen zijn. Als de leerkracht vermoedt dat er meer aan de hand is wordt er een onderzoek gestart. We werken op school met het protocol dyscalculie. Aan de hand van een aantal stappen kan dyscalculie worden geconstateerd. Bij de aanpak van dyscalculie wordt zoveel mogelijk uitgegaan en gewerkt met concreet materiaal.